Trwałe, energooszczędne, ekologiczne... Co jeszcze wyróżnia żarówki LED i jak je wybrać?
Żarówka LED - budowa i zasada działania
Zalety żarówek LED wynikają z budowy i technologii użycia diod elektroluminescencyjnych. W konstrukcji wyróżnić można następujące elementy:
- źródło światła - najczęściej to biała dioda elektroluminescencyjna złożona z luminoforu i niebieskiej diody elektroluminescencyjnej;
- chip półprzewodnikowy - zbudowany zwykle z kryształów na bazie krzemu z dodatkami. Chip przewodzi i przetwarza prąd na światło;
- klosz ochronny - chroni diody elektroluminescencyjne przed ciałami obcymi, a użytkownika przed porażeniem prądem. Klosz żarówek również rozprasza światło;
- układ zasilania - umożliwia pracę diod LED;
- obudowa - odprowadza ciepło z żarówki. Najczęściej jest wykonana z aluminium, rzadziej ze szkła czy ceramiki;
- trzonek - niezbędny do montażu żarówek w urządzeniu (np. w lampce). Wyróżnia się kilka typów trzonków (np. E27, E14, MR16 lub GU10).
Technologia LED wykorzystuje zjawisko elektroluminescencji. Oznacza to, że wytworzone światło to wynik energii pochodzącej z prądu. Zasada jest prosta: wyższe nadwyżki energii przekładają się na mocniejsze światło. Dlatego w przeciwieństwie do tradycyjnych żarówek skuteczność świetlną oświetlenia LED najlepiej oddają lumeny (w zwykłych żarówkach to waty).
Oświetlenie LED - zalety i wady
Żarówki LED z powodzeniem zastępują oświetlenie tradycyjne i halogenowe. Wynika to z licznych zalet oświetlenia ledowego.
- Oszczędność energii - żarówki LED zużywają nawet 90% mniej energii od tradycyjnych żarówek.
- Długa żywotność - żarówka LED może pracować przez 100 000 godzin, a nawet w produktach gorszej jakości jest to zakres od 15 000 do 50 000 godzin. To znacznie więcej od zwykłych żarówek (ok. 1000 godzin pracy), halogenów (2000 godzin) czy świetlówek (5000 godzin). Przykładowo, jeżeli żywotność żarówki z diodami elektroluminescencyjnymi jest określona na 30 000 godzin i urządzenie pracuje przez 5 godzin dziennie, okres żywotności wynosi aż 16 lat.
- Niewielka emisja ciepła - w przeciwieństwie do zwykłych żarówek i halogenów oświetlenie ledowe nagrzewa się w niewielkim stopniu. Brak odprowadzenia ciepła na zewnątrz ogranicza ryzyko poparzenia, wywołania pożaru oraz stworzenia ciemnych plam na ścianie i suficie. Żarówki mogą być też stosowane w pomieszczeniach wymagających utrzymania niskiej temperatury (np. chłodnia).
- Natychmiastowa, maksymalna moc światła - oświetlenie LED osiąga 100% mocy od razu po załączeniu.
- Duża dowolność w zakresie koloru i temperatury barwowej - oświetlenie LED występuje praktycznie we wszystkich kolorach oraz w dowolnej temperaturze barwowej.
- Ochrona środowiska - żarówki wykonane w technologii LED nie wymagają użycia szkodliwych substancji (np. rtęci). W połączeniu z większą efektywnością i dłuższą żywotnością mniej szkodzą środowisku naturalnemu.
Przy licznych zaletach żarówki z diodami elektroluminescencyjnymi mają również pewne wady. Minus można postawić przy kosztach zakupu, natomiast to tylko pozorna strata, ponieważ w dłuższej perspektywie żarówka LED to najtańsze źródło światła. Inwestycja zwraca się szybko i pozwala zaoszczędzić na rachunkach za energię elektryczną. Do wad zaliczyć można też wrażliwość na wysokie temperatury oraz niebieskie światło zmieniające percepcję kolorów i materiałów.
Inteligentne żarówki LED - dodatkowe funkcje
Obok zwykłych modeli producenci oferują inteligentne oświetlenie ledowe dające możliwość zmiany natężenia światła. To żarówki LED ze ściemniaczem, w zależności od wariantu sterowane manualnie pokrętłem, zdalnie - pilotem lub poprzez aplikację pobraną na urządzenie mobilne. Inteligentne modele sterowane z poziomu aplikacji dają użytkownikowi duże możliwości w zakresie stworzenia systemu świetlnego i podnoszą komfort korzystania z oświetlenia. Dostępne funkcje to m.in.:
- gaszenie i zapalanie światła;
- zmiana barwy i natężenia światła;
- łączenie żarówek w grupy i programowanie oświetlenia wedle preferencji.
Inteligentnymi żarówkami LED Smart steruje się aplikacją poprzez połączenie Bluetooth lub Wi-Fi
- Sterowanie poprzez Bluetooth - komfortowe zarządzanie oświetleniem, natomiast ograniczone w zakresie odległości od źródła światła. W celu sterowania użytkownik musi znajdować się stosunkowo blisko systemu.
- Sterowanie poprzez Wi-Fi - zarządzanie z wykorzystaniem Internetu oraz połączenia z siecią Wi-Fi. To rozwiązanie pozwalające zarządzać oświetleniem z większej odległości, również spoza miejsca lokalizacji źródła światła, zwłaszcza po wzmocnieniu sygnału dodatkowymi urządzeniami.
Jak wybrać żarówkę LED - właściwości i parametry techniczne
Oświetlenie LED może być głównym lub dodatkowym źródłem światła. Dlatego przy wyborze żarówek ledowych należy zwrócić uwagę na parametry techniczne produktu - zwłaszcza moc, barwę, żywotność, mocowanie oraz kąt świecenia.
- Moc - powinna zostać dobrana z uwzględnieniem przeznaczenia źródła światła oraz oświetlanej powierzchni. Przy stosowaniu żarówek LED w miejsce tradycyjnego oświetlenia należy zwrócić uwagę na liczbę lumenów odpowiadających watom (15 W = 136 lm, 25 W = 249 lm, 40 W = 470 lm, 60 W = 806 lm, 100 W = 1055 lm).
- Rodzaj trzonka - żarówka musi mieć gwint odpowiadający mocowaniu w oprawie (np. E27 czy E14).
- Żywotność - czas świecenia powinien wynosić przynajmniej 15 000 godzin, natomiast lepsze żarówki od renomowanych producentów oświetlenia mogą pracować nawet przez 100 000 godzin.
- Barwa światła - główny podział uwzględnia barwę ciepłą, neutralną i zimną. Dobór powinien uwzględniać przeznaczenie i miejsce zastosowania punktu świetlnego. Barwa ciepła (do 3000 Kelwinów) ma kolor zbliżony do żółtego i sprawdzi się w we wnętrzach mieszkalnych, zimna (powyżej 4500 Kelwinów) - sprzyja skupieniu i jest dobrym wyborem na światło do gabinetu.
- Kąt świecenia - dla oświetlenia większej powierzchni należy wybrać żarówkę o szerokim kącie świecenia (np. 360 stopni). Blat roboczy najlepiej oświetlać modelami o kącie ok. 100 stopni, natomiast do oświetlania wnęk i półek wybrać mocno skupione światło (np. 30 stopni).
Oprócz parametrów technicznych warto rozważyć dodatkowe funkcje oświetlenia, zwłaszcza możliwość sterowania natężeniem. Natomiast obok specjalnej żarówki LED wymaga to prawidłowego zamontowania ściemniacza. Niezależnie od właściwości zawsze warto wybierać modele od sprawdzonych producentów oferujących produkty potwierdzone atestami i certyfikatami. Natomiast bezsprzecznie oświetlenie LED ma liczne zalety – jest żywotne, energooszczędne, bezpieczne oraz dostępne w licznych kształtach, formach i kolorach.
Grafika: materiał partnera
ARTYKUŁ PARTNERA