Popykamy w gałę?

Popykamy w gałę?
Gry nie po raz pierwszy pojawiają się Na warsztacie Młodego Technika - dziś proponuję wykonanie nieskomplikowanej zręcznościówki praktycznie od podstaw. Nie jest trudna w wykonaniu, poszczególne elementy mogą być wykonane z różnych materiałów, starannie wykonana może też stanowić prezent np. dla młodszego rodzeństwa.

Materiały i narzędzia

Podstawowe materiały do wykonania tej gry można będzie znaleźć wśród ogólnodostępnych surowców wtórnych: podstawę (i ewentualnie również boki) można zrobić z tektury falistej ze zużytych opakowań - ważne, by była w możliwie dobrym stanie. Trwalsze efekty uzyskamy, używając np. płyty pilśniowej, sklejki gospodarczej, płyty PCW po starej reklamie na "boisko" i np. podwójnie sklejonej sklejki "cytrusowej" (z rozłożonych skrzynek po owocach cytrusowych).

Piłki (krążki) można wyciąć z ułamanego drewnianego kija od miotły, drzewca flagi, wyciąć ze sklejki, pionków niekompletnych starych warcabów, a nawet identycznych plastikowych nakrętek butelek PET. Do "strzelania" potrzebna będzie gumka - najlepiej pasmateryjna, okrągła, średnicy ok. 2 mm. Uzupełnieniem materiałów będą folia bezbarwna samoprzylepna (w arkuszu lub z rolki do kupienia w sklepach papierniczych lub z materiałami budowlanymi i wyposażeniem wnętrz), wydruki boiska i piłek (PDF), klej do drewna (POW), folia dwustronna samoprzylepna, taśma malarska, 2 arkusze A4 papieru samoprzylepnego lub bloku technicznego.

Z narzędzi przydadzą się: ołówek, liniał, nożyczki, nóż do tapet, bloczek papieru ściernego, pilnik iglak. W wersji rozszerzonej piła stolikowa do drewna, szlifierka tarczowa, wiertarka, pistolet do kleju na gorąco - choć nie jest to bezwzględnie konieczne.

Boisko

Ustalmy wielkość: dysponując dużym "arkuszem murawy" (po opakowaniu zbiorczym oleju rzepakowego, które można dostać w najbliższym dyskoncie [1]), można zrobić rzeczywiście duże pole gry - by jednak dopasować prototyp do formatu boiska, jakie będzie dostępne przy wydruku na popularnych drukarkach - uwzględniając kształt i proporcje boiska i marginesy drukarek domowych - ustalono wymiar pola gry na 285×185 mm. Mając pięciowarstwową tekturę falistą, nie trzeba już martwić się o sklejkę lub płytę plastikową na podstawę (co będzie konieczne, jeśli zechcemy użyć własnego wydruku - np. z: https://bit.ly/3gZc0TS). Przy wycinaniu podstawy ważne jest zachowanie przyjętego kształtu (jeśli nie ma pod ręką ekierki, dla sprawdzenia kątów warto posłużyć się choćby fabrycznie przyciętą kartką papieru [2]). Zabezpieczeniem wydruku boiska będzie naklejony nań arkusz przezroczystej folii samoprzylepnej [4].

1
2
3
4

Piłki/krążki

Ponieważ tu grać będziemy na trawie, piłki nożne będą adekwatne [rys. A] - ale nic nie stoi na przeszkodzie, żeby pole gry było "hokejowe" - wtedy krążki mogą być bez nadruku, choć również powinny być w dwóch kolorach. Ich optymalna liczba to 5-7 na gracza - tu warto pogłówkować nad optymalnym rozwiązaniem, spośród przedstawionych kilka akapitów wyżej.

W przypadku prototypu gry, ilustrującego ten artykuł, użyte zostały typowe pionki warcabowe średnicy 25 mm i wysokości 6 mm, do których wielkością dostosowane są wydruki "piłek". W tym rozwiązaniu piłki zostały wydrukowane na brystolu, od góry zabezpieczone folią samoprzylepną, natomiast od dołu dwustronną folią samoprzylepną (typowa szerokość rolki to 50 mm, stąd ich optymalne dla wykorzystania materiałów "przytulenie" widoczne na rys. A). Takie rozwiązanie [5] jest wystarczająco trwałe, a przy tym "odwracalne" - czyli nieniszczące warcabowych pionków do gry (naklejkę przyklejoną od spodu zawsze można odkleić).

5
6

Bandy

Powinny być w miarę wytrzymałe. Można je zrobić z podwójnie złożonej tektury falistej (choć to również wymaga nieco wprawy, by uzyskać satysfakcjonujący efekt wizualny - zagięte górne krawędzie, narożniki etc.). Sklejka "cytrusówka" jest równie łatwo dostępnym, a przy tym trwalszym materiałem - dobrze jednak, żeby miała 6 mm grubości (zwykle trzeba więc ją będzie zawczasu skleić podwójnie). Jej wysokość powinna mieć od 25 do 30 mm. Mając do czynienia z lekką sklejką, można ją nawet (przy pewnej wprawie i ostrożności) ciąć nożykiem do tapet - oczywiście dostęp do choćby modelarskiej piły stolikowej bardzo ułatwia wykonanie obramowania. Podobnie ma się kwestia narożników - można je wykonać na wiele sposobów, w zależności od dostępnych narzędzi lub czasu i motywacji wykonawcy. Przy klejeniu sklejkowego obramowania warto posłużyć się taśmą malarską do "ściągnięcia" narożników [7], a zanim klej ostatecznie zwiąże, wkleić w nie również podstawę [8].

7
8

Pozostała kwestia "bramki". Ponieważ jest wklejana na "boisko", wysokość tej listwy będzie mniejsza o grubość podstawy. Wycięcie powinno być nieco szersze niż dwie piłki - w tym przypadku 54 mm. Wysokość otworu również niech będzie większa niż dwie grubości "piłek" (tu 14 mm) - ale niech też zostanie coś na poprzeczkę. Ten otwór można wyciąć piłką włosową - albo nożem, jak element pokazany na zdjęciach [9].

9
10

Gumki, pozwalające na "wykopywanie piłek", są mocowane w otworach wierconych w bandach (choćby pilniczkiem igłowym [10]) na wysokości połowy grubości "piłki". Ponieważ w grze nie jest wcale opłacalne silne "kopanie" -  gumki mogą być mocowane nawet nieco bliżej krótszych boków niż w prototypie (w odległości nieco tylko więcej niż średnica krążka). Dla uzyskania jednolitego naciągu gumki zostały najpierw docięte równo na szerokość ilustrowanej gry, następnie (po zawiązaniu solidnego supełka na jednym końcu) przewleczone przez otwory i zakończone ponownie identycznym supłem jak najbliżej drugiego końca.

Do boju!

Zasady gry są jeszcze prostsze niż w oryginalnej piłce (lub hokeju) - każdy z zawodników, dysponujący identyczną liczbą piłek (krążków) w swoim kolorze, poruszając się wyłącznie na swojej połowie boiska, usiłuje równocześnie z przeciwnikiem "wstrzelić" wszystkie swojej piłki przez bramkę na pole rywala za pomocą swojej gumki. Wygrywa ten z  zawodników, który będzie w stanie wykonać to zadania jako pierwszy.

Wiele satysfakcji i udanej zabawy na własnoręcznie przygotowanym polu!

Paweł Dejnak