Własne oświetlenie domowego mini studia foto

Światło

Bazą do stworzenia własnych akcesoriów oświetleniowych będą nam stosunkowo tanie i coraz śmielej wkraczające do fotograficznych atelier diody LED - w naszym przypadku w formie niedrogich (kilkanaście złotych za sztukę) opraw do samodzielnego montażu. Wymagają one jedynie podłączenia do sieci 230 V za pomocą dodatkowego przewodu zakończonego wtyczką. Przydatny może być też tu dodatkowy wyłącznik. W zależności od tego, czy dla konkretnego twórcy cenniejsze będą zaoszczędzone środki, czy czas poświęcony na montaż - można alternatywnie wybrać wersję do lutowania z poszczególnych elementów lub gotowy przewód z wyłącznikiem i wtyczką. Można również zrezygnować z poszczególnych wyłączników, kiedy planujemy wyłączać oba zestawy np. za pomocą wyłącznika listwy elektrycznej lub kontaktu sterowanego zdalnie.

1.Podstawowe elementy składowe jednego zestawu: oprawa LED zasilana 230 V, przewód przyłączeniowy z wtyczką, wyłącznik, rura do zimno-wodna PVC 1/2”, trójnik, dwa kolanka 45, trzy zaślepki

2. Wnętrze łatwodemontowalnej oprawy. W plastikowych końcówkach zmieści się także wyłącznik

3. Otwór pod wyłącznik łatwiej byłoby zrobić odpowiednim wiertłem - ale że plastik jest niezbyt gruby można przy odrobinie cierpliwości poradzić sobie i najbardziej podstawowymi narzędziami domowego warsztatu

4. Przewód w oprawie nie jest szczególnie długi - to wymogło pewne kompromisy. Możliwe, że lepszym rozwiązaniem byłoby użycie mniejszej wersji obok układu elektronicznego oprawy, wyłącznik na przewodzie - lub (w wielu wypadkach najwygodniejsze) zrezygnowanie z niego i sterowanie oświetleniem z listwy zasilającej lub zdalnie sterowanego gniazdka (mimo wszystko LED-y "ciut" się grzeją…)

Tak uzupełnione oprawy LED trzeba będzie jednak jeszcze w dobry sposób zamontować w odpowiedniej pozycji i na pożądanej dla dobrego zdjęcia wysokości. Dobrze też byłoby mieć jeszcze jakieś opcje tych ustawień. Jedną z  alternatyw jest wykonanie namiotu (kubika) bezcieniowego - choćby z kartonu i kalki technicznej - jednak nieco bardziej czasochłonne projektowanie i wykonanie takiego akcesorium przegrało w oczach docelowej Użytkowniczki ze znacznie łatwiejszymi w realizacji i dającymi więcej możliwości zmian statywami.

5. Pierwszy zestaw praktycznie gotowy - dojdzie jeszcze wkręt (w metalowym płaskowniku) mocujący oprawę do uchwytu rury

6. Skoro o rurach mowa - zwykłą rurę można pociąć w skrzynce ukosowej, albo modelarską piłą stolikową. Długość odcinków w zasadzie jest kwestią gustu wykonawcy (lub wykonawczyni, jak w tym przypadku)

7. Dużym plusem tego rozwiązania jest możliwość łączenia elementów na wcisk bez klejenia. Daje to duże możliwości regulacji, modyfikacji oraz wygodę w przenoszeniu i przechowywaniu

8. Zmontowane nogi statywu - słupek jeszcze czeka na wciśnięcie w trójnik

Statywy

Przy budowie rakiet z napędem pneumatycznym (stąpanych oraz słomkowych) testowaliśmy z powodzeniem składane do transportu i przechowywania akcesoria z elementów plastikowych instalacji wodnych. Ponownie wróćmy zatem do sprawdzonych już rozwiązań z powodu ich podstawowych zalet:

• łatwości dostosowania do indywidualnych potrzeb;
• prostej obróbki przy użyciu podstawowych narzędzi;
• jeszcze prostszego (odwracalnego) montażu na wcisk;
• niewygórowanych kosztów zakupu (choć i tu można też jeszcze coś zaoszczędzić korzystając z pozostałości po remoncie, zakupach internetowych czy znajomości w hurtowni budowlanej). 

Właśnie taki "hydrauliczny" zestaw statywów do  opraw przetestowaliśmy tego roku w pracowniach modelarskich Młodzieżowego Domu Kultury im. M. Kopernika we Wrocławiu. Tym razem jednak - głównie ze względu na koszty wybrany został - nieco skromniejszy, choć w zupełności wystarczający do naszych celów - system elementów rur wodnych średnicy nominalnej 1” (∅ 17 mm). Prócz samej rury wodnej, warto będzie zaopatrzyć się także w dwa trójniki, cztery kolanka 45°, sześć zaślepek i dwa uchwyty do rur jednocalowych.

9. Gotowy statyw z uchwytem do rur miedzianych 22 mm - jeszcze bez oprawy

10. Gotowy do pracy zestaw oświetleniowy - prócz regulacji kąta nachylenia można również ustawić dowolną wysokość mocowania oprawy na słupku

11. Oprawę można również obrócić - dla innego efektu zdjęcia lub do magazynowania

Zaproponowana geometria stojaków pozwala na umieszczenie oprawy LED z możliwością płynnej regulacji wysokości, pod ustawianym kątem od 30° do 100°, natomiast brak stałych połączeń umożliwia ich wygodne składanie zestawów na czas przechowywania. Gdyby zaistniała potrzeba umieszczenia opraw na większej wysokości lub pod większym nachyleniem do poziomu - pozostaje nadal możliwość łatwej (jak składanie popularnych klocków) wymiany ich rurowych elementów na odpowiednio dłuższe odcinki.

12. Do uzyskania oczekiwanej jakości oświetlenia dobrze mieć minimum dwa takie zestawy

13. Kiedy skończymy ich używać, w prosty i wygodny sposób można je rozmontować do czasu kolejnego wykorzystania. Dobrze byłoby jeszcze znaleźć dla nich odpowiedniej wielkości pudełko lub torbę

Eksploatacja i możliwości modernizacji

Z praktyki użytkowania tego zestawu warto podkreślić jego dobre walory użytkowe, wygodne dostosowywanie i kompaktowe przechowywanie. Na co jednak warto także zwrócić uwagę, to stosunkowo duże temperatury wyzwalane przez świecące diody - nie wykonaliśmy próby zmęczeniowej - ale warto jednak wyłączać oświetlenie, w czasie kiedy nie jest akurat używane do zdjęć.

Poza wspomnianymi już opcjami przedłużania poszczególnych ramion stojaków i wykorzystania opraw w namiocie bezcieniowym, można także pokusić się samodzielne wykonanie składanych "softboksów" do tych opraw, które pozwolą jeszcze bardziej rozproszyć światło padające z opraw LED. Uzupełnieniem zestawu może być również dostosowane pudełko lub torba ułatwiająca ich ewentualne przenoszenie.

Wszystkim wykonawcom opisanego zestawu oświetleniowego do nawarsztatowego studia fotograficznego tradycyjnie życzymy satysfakcji z budowy i użytkowania. 

Paweł Dejnak, Ksenia Samatokhina
fot. Ksenia Samatokhina