AVT5872 - eliminator baterii

AVT5872 - eliminator baterii
Każdy, nawet najprostszy układ elektroniczny wymaga dołączenia do niego zasilania. W wielu przypadkach stosowane jest zasilanie bateryjne. Prezentowany zasilacz powstał w tym celu, aby można było wyeliminować, na czas testów, regulacji czy po prostu zabawy, baterie, które wcześniej czy później by się rozładowały.

Podstawą do zbudowania zasilacza była potrzeba zasilania zestawów do samodzielnego montażu z przeznaczeniem do nauki lutowania i podstaw elektroniki na zajęciach prowadzonych przez nauczycieli i instruktorów. Mowa tu głównie o zestawach zasilanych napięciem 9 V, ale opisywany zasilacz może bez problemu zastąpić baterie 3 V i 4,5 V. Napięcia te są wyprowadzone na złącza sprężynowe oraz szpilki goldpin. Dodatkowo napięcie zasilające 12 V również wyprowadzone jest na takie złącze, co eliminuje potrzebę posiadania przejściówki ze złącza DC2.1(2.5)/5.5 na złącze śrubowe czy sprężynowe, eliminując potencjalne błędy niewłaściwej polaryzacji napięcia zasilającego inne układy.

Budowa i działanie

Dla każdego z napięć przypisana jest dioda LED. Dla napięć 3,3 V oraz 5 V koloru zielonego oznacza napięcia o niskiej wartości. Następne kolory to żółty dla 9 V i czerwony dla najwyższego napięcia dostępnego na płytce eliminatora baterii, czyli 12 V. Dla zminimalizowana błędów przy określaniu polaryzacji napięcia każde ze złączy, a dokładniej każdy tor złącza na płytce, ma dodatkowo zaznaczoną polaryzację odpowiednim symbolem.

Schemat ideowy modułu pokazany jest na rysunku 1. Układ powinien być zasilany z zasilacza stabilizowanego najlepiej impulsowego 12 V i prądzie wyjściowym min. 1 A. Dioda D1 włączona równolegle z zasilaniem zabezpiecza układ przed niewłaściwą polaryzacją napięcia wejściowego. Pojemności C1... C12 pełnią funkcję filtrów zasilania.

Rysunek 1. Schemat elektryczny zasilacza

Napięcie wejściowe podawane na złącze X5 typu DC2.1/5.5 trafia na trzy stabilizatory U1...U3. Pierwszy z nich LD1117A33 typu LDO daje stałe napięcie o wartości 3,3 V. Kolejne dwa stabilizatory to standardowe układy rodziny 78xx dające napięcia 5 V oraz 9 V. Każdy z tych scalonych stabilizatorów w swej strukturze zawiera szereg zabezpieczeń. Są to: ograniczenie prądowe, przed przeciążeniem oraz termiczne. Dodatkowo każdy ze stabilizatorów został wyposażony w oddzielny radiator.

Montaż i uruchomienie

Układ należy zmontować na płytce, której projekt pokazano na rysunku 2. Ułatwieniem podczas montażu będzie fotografia tytułowa. Całość została zmontowana na jednostronnej płytce drukowanej o wymiarach 101,5×53,5 mm. Montaż układu należy rozpocząć od wlutowania rezystorów i innych elementów o niewielkich rozmiarach, a zakończyć na montażu stabilizatorów, wcześniej przykręconych do radiatorów.

Rysunek 2. Schemat płytki PCB wraz z rozmieszczeniem elementów
Wykaz elementów:
R1: 2 kΩ
R2: 240 Ω
R3: 560 Ω
R4: 1,5 kΩ
C1…C3: 1000 μF
C4…C6: 100 μF
C7…C12: 100 nF
D1: 1N4007
LD1: 3 mm czerwona
LD2: 3 mm zielona
LD3: 3 mm zielona
LD4: 3 mm żółta
US1: LM111733
US2: 7805
US3: 7809
BAT1: zatrzask 6F22 (9 V) (czytaj opis)
H1…H3: RAD DY-CN
J1…J8: goldpin 1×3
SW1: SS02-12F20
X1…X4: DG235
X5: DC2.1/5.5
gumowe nóżki: 4 szt.
nakrętki M2: 2 szt.
śruby M2: 2 szt.

Komentarza wymaga pole opisane na płytce jako BAT1. W miejscu tym trzeba zainstalować niklowane styki odpowiednio spreparowanego zatrzasku baterii 9 V. Należy odłączyć zatrzaski od izolatora i następnie przykręcić do płytki za pomocą śruby M2 i nakrętki. Takie złącze pozwala na dołączenie do płytki zasilacza każdego innego urządzenia ze złączką/zatrzaskiem 9 V tzw. kijanką.

Po zmontowaniu układu trzeba bardzo dokładnie skontrolować, czy elementy nie zostały wlutowane w niewłaściwym kierunku lub w niewłaściwe miejsca oraz czy podczas lutowania nie powstały zwarcia punktów lutowniczych. Błąd na tym etapie prac montażowych może zaowocować uszkodzeniem elementów, a nawet ich wybuchem. Dotyczy to przede wszystkim kondensatorów elektrolitycznych. Układ bezbłędnie zmontowany ze sprawnych elementów od razu będzie poprawnie pracował.

Na koniec, dla poprawy stabilności, na spodniej stronie płytki można przykleić 4 kwadratowe gumowe nóżki. Jako elementy łączące płytkę zasilacza z koszykiem baterii urządzenia, w którym chcemy wyeliminować baterie, warto wykonać przewody z pobielonymi końcówkami o długości około 10 mm z jednej strony, a z drugiej z małymi „krokodylkami” w wybranych kolorach.

Mavin
mavin@op.pl

Wszystkie niezbędne części do tego projektu zawiera kit AVT5872 B, w cenie 29 zł, dostępny pod adresem: ttps://sklep.avt.pl/avt5872.html

Zobacz także:

AVT3132 B - prosty zegar LED
AVT1023 - przedwzmacniacz gramofonowy o charakterystyce RIAA
AVT795 - biegnące światełko